Inmiddels al weer twee jaar werken we doelbewust naar ons nieuwe leven toe: eenvoudig, in een klein huis maar met buiten de muren veel ruimte en weinig gedoe. Waren we zo ontevreden met ons leven hier, toen? Nou nee, niks te klagen hoor. Het werd ons alleen allemaal letterlijk te veel.

En dus namen we een besluit waarmee we alle vastigheid kwijtraakten. Want: eenmaal de eerste stap gezet op een wiebelende kei in een klotsend water met als doel de overkant halen, dan kun je eigenlijk alleen nog maar vóóruit. Steeds sneller hink-stap-springend en met je armen wapperend om je evenwicht niet te verliezen. En als dat dan toch gebeurt, kun je beter niet mokken dat je nat bent geworden, maar zwemmen. Soms als een zalm tegen de stroom in, en soms ook gewoon even lekker lui met de stroom mee.

Er zijn nog steeds mensen in onze omgeving die ons besluit niet snappen. Waarom een vaste baan met een solide inkomen vaarwel zeggen, evenals een groot, comfortabel huis. Waarom uit het ritme van de veilige routine stappen? Het zit nu eenmaal in de mens ingebakken dat die vastigheid zoekt, stabiliteit. Maar niets in het leven staat vast; het stroomt, als een rivier. Het is ongrijpbaar, als water.

Ooit geprobeerd een heel jaar lang een bepaalde gewoonte dag in dag uit exact hetzelfde vol te houden? Dat lukt niemand. Onze geest is nu eenmaal geen voorgeprogrammeerde machine, maar veranderlijk, past zich aan omstandigheden aan, legt continu nieuwe verbindingen. Ooit geprobeerd een gedachte vast te houden? Dat lukt niet! Het is hetzelfde als proberen de wind te vangen.

Wij, mensen, zijn vloeibaar als water. Vluchtig als de wind. En toch: altijd maar smachtend naar vastigheid. En als het al lukt om een solide (vijfjaren) plan te maken, zal het nooit lukken hier aan vast te houden. Niets gaat ooit zoals je dacht – of hoopte – dat het zou gaan. En hoe meer je toch probeert je vast te klampen, hoe groter de strijd, en hoe groter de angst: om het verlies van die vastigheid.

Jaap en ik proberen letterlijk het vaste los te laten en het vloeibare te omarmen. Dus gaandeweg ons vijfjarenplan zijn we minder bang geworden van het soms woeste water rond de stapstenen. Af en toe zijn we erin gevallen, en ja, de eerste ingeving is dan ons ergens aan vast te willen klampen, of maar zo snel mogelijk naar de kant waar we weer vaste grond onder onze voeten hebben. Maar al doende ervaren we ook dat het soms best fijn is even onder te duiken, en dan zien we wel óf en waar we weer even vastigheid opzoeken.

Ons Vijfjarenplan is inmiddels een Plan. We hebben het doel nog bewust voor ogen, maar de weg ernaartoe niet, evenmin het tijdspad. Het omarmen van het vloeibare leven heeft als gevolg dat we regelmatig in de mistflarden der onzekerheid verkeren. Soms levert dat waterlanders* op, soms het besef dat ook elk obstakel, dat eerder een solide hindernis scheen, verdampt, oplost. En juist op die momenten, als we gewoon even stil zitten en ‘mist-ful’ zijn, trekken de flarden ineens op en doemt er een onverwachte nieuwe stapsteen op. Of spoelt er iets aan op ons juttersstrand. En stellen we het Plan weer bij.

*waterlanders: eigenlijk zijn de Waterlanders bewoners van het laaggelegen en vroeger moerassige deel van Noord-Holland of van het Belgische dorpje Waterland. In navolging van de uitdrukking ‘De Friezen komen in ’t land’ voor: het begint te vriezen, zei men nu ook: ‘De Waterlanders komen’ voor: de tranen komen hem in de ogen (Bron: etymologiebank.nl)

Dit blog werd geïnspireerd door en deels vrij vertaald naar ZenHabits van Leo Babauta: Why we struggle with change