Na storm Knud leek hier de herfst gewoon overgeslagen te worden en was het alsof we patsboem in een milde winter terecht waren gekomen. Geen blad meer aan bomen en struiken – tenminste: aan de westkant. De kant waar de messcherpe zand- en zeewind vandaan komt. Hier in het wilde westen geen warmgeel, roestbruin en vlammend rood blad. Wel mooie rooie besjes trouwens, dat dan weer wel.

De vlierstruiken die vol in de wind staan, zijn al compleet kaal: zowel de nog resterende trossen besjes als al het blad is foetsie. Ik ben te laat met oogsten. Deze winter geen dagelijkse slok vlierbessenvitaminesap. Ik zal me dit jaar moeten richten op de duindoornbessen en gelukkig: die zijn er nog in overvloed. Deze struiken zijn bovendien gewend aan de barre omstandigheden hier, en laten zich door de eerste de beste storm niet intimideren.

We hebben het wisselen van de seizoenen niet eerder meegemaakt hier, en we schrikken best wel van de plotselinge overgang. Álle bomen en struiken aan de westkant lijken dood, terwijl er aan de beschutte oostkant nog echt wel leven in zit. Er zijn stevige gaten geslagen in de heg die onze tuin aan de westkant scheidt van de weg en dus treffen we maatregelen.

Afgelopen weekeinde – het leek toch nog even een mooie oudewijvenzomer. Ik ben er zowaar van gaan breien!* – zijn we aan de slag gegaan in de tuin dus. Jacob heeft 50 nieuwe bomen geplant en een stuk of 25 lange palen de grond in gejast. Zowel bomen (langetermijnbeschutting) als palen (korte termijn windbrekers) moeten stormbestendig zijn.

Vooral over de laag gelegen zuidwesthoek, maar ook over de hoog gelegen zuidoostkant van onze tuin giert de wind vol over ons heen: daar is net geen beschutting van buren, bomen of heuvels in het westen. Willen we in de toekomst een beetje kunnen oogsten uit onze moestuin, dan zullen we moeten beschutten dus, vooral tegen extremen als Knud. ‘Investeer in een houtwal!’, adviseerde jongste schoonzus, en ja: dat is hier zinvoller dan een instant schutting plaatsen. Die ligt om met de eerstvolgende storm.

Eerder al plantten we laurierstruiken, maar die hebben – door de almaar waaiende wind – op eentje na allemaal het loodje gelegd. De meegebrachte wilgenstekken sloegen goed aan, maar Knud scheerde ook deze voortijdig kaal. Na heel wat gezoek op internet zijn we uitgekomen op een boomsoort die je hier veel ziet staan: de sitkaspar. Een snelle groeier, en zo’n beetje de enige boom die hier fier rechtop blijft staan (zie foto boven). Ondanks die altijd maar waaiende westenwind – waardoor het meeste wat hier groeit scheefgroeit.

Samen met de palen, de oude rozenstruiken die we fors terug gaan snoeien, een enkele meidoornloot, wat oude vlieren en wat andere nog niet gedefinieerde struiken, én een steeds steviger en hoger wordende takkenril, hopen we nu het begin te hebben gemaakt van een afwisselende, stevige, groenblijvende windbreker. Het enige wat we nu nog nodig hebben is tijd, en geduld 😉 Net als de oude wijven dat vroeger nodig hadden voor het spinnen van hun draden, en ik dat ook nodig heb voor mijn breiwerkje (ik ga een wollen plaid breien).

*In het Nederlands spreken we van oudewijvenzomer naar het voorbeeld van het Duitse Altweibersommer. Oorspronkelijk komt het begrip uit de Noordse of Germaanse mythologie, waarin noodlotsgodinnen wevend of spinnend werden voorgesteld. Het spinnen van deze lotsgodinnen beeldde het spinnen van de menselijke levensdraden uit.

De term oude wijven kan ook worden teruggevoerd op een vrouwelijke watergeest met lange witte haren. Later kreeg het betrekking op oude breiende vrouwen en veldspinnen die bij rustig nazomerweer lange draden spinnen.