Met een Congolese mijnwerker achterop de fiets

Randersvej, Vestervig, Krik Vig, Agger Tange

Het voelt een beetje alsof ik mijn ziel aan de duivel heb verkocht. Ik zie een oud-collega zijn hoofd schudden nu. Zo’n anderhalf jaar geleden riep hij nog: ‘Stoer!’ toen ik hem vertelde waarom ik mijn elektrische fiets had ingeruild voor eentje waarbij ikzelf de enige motor, accu en ondersteuning ben.

Mijn fijne el-fiets had de batterij ingebouwd in het frame. Dat was geen probleem zolang die fiets in een verwarmde, van stopcontacten voorziene garage bij ons huis is NL stond. In ons kleine schuurtje bij het Gele Huis hebben we geen el (Deens voor elektriciteit). Bovendien is winterse koude niet bevorderlijk voor de levensduur van een accu.

Daarom werd mijn o zo fijne el-fiets #1 verkocht via Marktplaats, en vond ik daar een andere, met afneembare accu. Dat leek in eerste instantie de meest voor de hand liggende oplossing. Maar el-fiets #2 haalde het, als tweedehandsje, niet bij het comfort van fiets #1.

Dacht ik nog ruim naar mijn werk op en neer te kunnen fietsen, viel de accu ineens uit. En meer van dat soort fratsen. Nu was dat met de korte ritjes in de stad niet eens zo erg, maar ik zag het al gebeuren als we aan het eind van de Tange waren… en dan zonder ondersteuning, met tegenwind, tegen de stuwwal op waarop wij wonen, 16 km terug naar huis.

Het was niet zozeer de lichamelijke inspanning, een bonzend hart, het buiten adem zijn en een natte zweetrug krijgen, waar ik tegenop zag. Het was falende techniek waar ik van baalde. En zo werd el-fiets #2 ingeruild voor een fijne, lichtgewicht hybride met 21 versnellingen. In Denemarken zou ik het weer geheel op eigen kracht gaan doen. En ik begon met oefenen tussen huis en werk in NL, brug op en brug af.

Af en toe reden we een stukje samen, de psycholoog die als docent verbonden is aan de huisartsenopleiding waar ik mijn laatste betaalde werkzaamheden verrichte, en ik. We woonden in dezelfde wijk. Waar ik hem op mijn el-fiets nog kon bijhouden, lukte dat met fiets #3 niet meer. Happend naar adem, brug-op fietsend, vertelde ik hem hijgend dat ik mijn conditie aan het opbouwen was, voor hier. Zodat ik een beetje beslagen ten ijs zou komen op dit stukje land met heuvels en wind. ‘Stoer!’, vond hij. En dat vond ik zelf ook wel, eigenlijk 🙂

Na een jaar wonen hier moet ik echter tot de conclusie komen dat er van fietsen op eigen kracht niks terecht komt. Het valt letterlijk zwaar tegen. Resultaat: ik fiets helemaal niet meer, neem overal de auto voor. Mijn goede voornemens verwaaien met de westenwind. En dat voelt niet goed.

Echter, weer een el-fiets kopen heeft ook genoeg bezwaren, die voornamelijk te maken hebben met (de productie van) de accu. Dit is het meest milieubelastende onderdeel van de fiets. Bij de productie van li-ion batterijen komen schadelijke stoffen in de atmosfeer en daarbij moeten grote hoeveelheden kobalt en grafiet gewonnen worden. En dat gebeurt (voor zover ik weet) veelal op een mensonterende manier. Dan leggen de accu’s vaak enorm grote afstanden per vliegtuig af voordat ze op de plaats van bestemming aankomen. Ten slotte moet zo’n accu opgeladen worden – ook al doen we dat hier vooral met windenergie.

Groener dan een fiets op spierkracht is er niet. Echter: als het alternatief is dat je de auto pakt, is elektrisch fietsen altijd nog beter; óók voor mijn conditie. Omdat er ruimte ontstond in ons budget toen het tuinhuis wat eenvoudiger uitviel dan begroot, is fiets #3 is na lang plussen en minnen ingeruild voor een – grotendeels in Denemarken geproduceerde – el-fiets.

Ik fiets weer, zij het met enige hulp. De wind en de heuvels zorgen ervoor dat ik zelf nog genoeg lichamelijke inspanning moet leveren, en dat voelt goed. Ik werk weer aan mijn conditie, minder straf dan beoogd. Ik geniet van mijn ritjes. Maar ik gedachten zit elke rit wel mijn geweten achterop in de gedaante van een Congolese mijnwerker…

Randersvej, Vestervig, Krik Vig, Agger Tange
Zeg nou zelf: hier fiets je toch liever dan autorijden? Jacob doet het overigens nog wel volledig op eigen kracht… stoer!

32 reacties op “Met een Congolese mijnwerker achterop de fiets”

  1. Oudmaarnietversleten Avatar
    Oudmaarnietversleten

    Vooral doorgaan dan bouw je conditie op. Zo lekker op de fiets. Toen ik nog werkte had ik 2 auto’s voor de deur maar ging veel liever op de fiets. Soms moest ik wel een uur fietsen voor ik op plaats van bestemming was. Daarna liet ik alles van de cliënten, ik werkte bij de thuiszorg, van me afwaaien want het was soms niet mis wat je allemaal hoorde en zag.
    Nu praat ik over 10 jaar geleden.

    Geliked door 1 persoon

    1. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Ja, dat is inderdaad het fijne van fietsen naar en van je werk: je kunt lekker je hoofd leeg laten waaien onderweg. Nu heb ik dat nooit zo nodig gehad als jij, maar ik vond het altijd erg lekker, die tijd op de fiets. En nu geniet ik gewoon onderweg van de rust en het uitzicht… 🙂

      Like

  2. Raam Open Avatar
    Raam Open

    Eigenlijk zag ik je al met die mijnwerker achterop fietsen.
    Lastig, dit soort keuzes. Ik neem aan dat ze de materialen in oude accu’s al goed kunnen recyclen? Dat zou weer schelen. Je kunt ook een donatie doen aan een ontwikkelingsprogramma gericht op de verbetering van werkomstandigheden en beloning van mijnwerkers.
    Hoe dan ook: veel fietsplezier!

    Geliked door 1 persoon

    1. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Het schijnt dat materialen uit accu’s steeds beter gerecycled kunnen worden, dus dat scheelt. Maar volgens manlief is er inmiddels al een ‘accuberg’… En jij weet vast wel of er dergelijke programma’s zijn waar de donatie dan ook werkelijk terecht komt bij wie het nodig heeft? En niet ergens onderweg aan een ambtelijke strijkstok blijft hangen?

      Geliked door 1 persoon

      1. Jacob Berghoef Avatar
        Jacob Berghoef

        Het recyclen van lithium-ion accu’s is erg duur, duurder dan de restwaarde (op dit moment). Hierdoor wordt wereldwijd maar een procent of 5 van de accu’s daadwerkelijk gerecycled…

        Like

        1. Anuscka Avatar
          Anuscka

          Dank voor deze aanvulling ☺️😘

          Geliked door 1 persoon

      2. Raam Open Avatar
        Raam Open

        Nu al een accuberg, dat gaat wat worden. Verder is het gangbaar dat een gedeelte van donaties wordt besteedt aan overhead (personeelskosten, vervoer, kantoor, etc), tenzij alles op vrijwilligers draait. Ambtelijke strijkstokken in een land als Congo? Lastig, maar ik zou me daar eerder druk maken om veiligheid, in meerdere opzichten. Zelf ben ik er helaas te lang uit om goede suggesties voor programma’s te doen.

        Geliked door 1 persoon

        1. Raam Open Avatar
          Raam Open

          Besteed zonder t.

          Geliked door 1 persoon

          1. Anuscka Avatar
            Anuscka

            Ik schrok al! 😳

            Like

        2. Anuscka Avatar
          Anuscka

          Dat laatste snap ik ja. Ik ga eens op onderzoek uit, of en hoe ik een zinnige bijdrage kan leveren aan welzijn daar, als dank voor mijn accu… 😉 (en niet alleen die voor de fiets, overigens)

          Like

  3. omabaard Avatar
    omabaard

    Eerlijk? ik heb geen last van mijn geweten bij het E-rijden.

    Het alternatief zou de auto zijn geweest, terwijl ik nu grote afstanden fiets, van de natuur geniet, geen CO2 uitstoot, en de (niet altijd zo gezonde) buitenlucht inadem. Maar ik zoek gericht de stillere veilige paadjes.

    Met dank aan die uitvinding zie je hier nu veel meer oudere mensen buiten komen, daar waar vroeger de auto van stal werd gehaald om net niet het terras binnen te rijden 🙂
    En bewegen heeft ook een belangrijke functie voor de gezondheid?

    Ik besef dat het ideaal nog niet bestaat, maar ik vind dit toch al een grote stap vooruit ‘tegen minder beperkingen ‘ en voor ‘een toch grotere mobiliteit’.

    Geliked door 1 persoon

    1. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Ja, eerlijk. Ik voel me echt enigszins bezwaard. Maar ken natuurlijk ook alle voordelen die jij noemt, en die hebben bij mij wel de doorslag gegeven – dus ik fiets (weer) met plezier, maar wel met een ‘maar’… 😉

      Like

      1. omabaard Avatar
        omabaard

        Ik bedoelde eigenlijk ‘wil je eerlijk mijn mening?’ 😉
        Ik ben volledig akkoord, maar noodzaak dwingt hier.

        Geliked door 1 persoon

        1. Anuscka Avatar
          Anuscka

          Aahhhh…. de schrijftaal heeft soms ook haken en ogen… 😉

          Geliked door 1 persoon

  4. Matroos Beek Avatar
    Matroos Beek

    Heerlijk gefietst vorige week, dus ik begrijp je volkomen. Ook wij fietsen op e-bikes. We nemen minder vaak de auto dankzij de e-bikes. Hier waait het vaak en de winkels liggen ook niet meteen in de buurt… Soms moet je kiezen voor het beste van het slechtste.

    Geliked door 1 persoon

    1. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Ik las het ja, in Tonden! Mooie omgeving! En je maakt een rake opmerking. Kiezen voor het beste van het slechtste. Dat is het.

      Geliked door 1 persoon

  5. kirstinvanlierde Avatar
    kirstinvanlierde

    Als je met een betere conditie, een gezonder lichaam en een helderder hoofd dat energie overheeft na een el-fietstocht een zinvolle bijdrage kunt leveren aan een duurzame wereld, op wat voor manier ook, dan heb je die Congolese mijnwerker ook geholpen! Iedereen zijn eigen kleine bijdrage…

    Geliked door 1 persoon

    1. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Dank Kirstin! Dat verlicht mijn geweten enigszins, want zo is het wel. In gedachten probeer ik ook echt ‘dankbare energie’ naar diegene achterop te sturen, zodat hij wellicht een heel klein beetje voelt dat hij bijdraagt aan mijn levensvreugde…

      Like

  6. Koen Avatar
    Koen

    Als ik in Nederland ben, fiets ik zonder e-ondersteuning. Geen grote afstanden maar alles in de buurt. In Mozambique mis ik mijn fiets. Ik vind het te gevaarlijk om daar (hier) te fietsen. Slechte wegen, idiote chauffeurs. Tot mijn verbazing was er afgelopen week voor het eerst een kleine demonstratie in Maputo om aandacht te vragen voor De FIETS en de FIETSERS. Het is zo onveilig – fietspaden bestaan niet. Zo jammer.

    Geliked door 1 persoon

    1. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Van Mozambique weet ik weinig wat dit aangaat (en meer, trouwens) – jij bent mijn voornaamste kennisbron 😉 Maar ik weet uit eigen ervaring in Kenya en van bekenden die jaren in Zambia hebben gewoond dat deze landen inderdaad bepaald niet fietsvriendelijk zijn. Ook niet autovriendelijk, overigens… Bijzonder dat er inderdaad in Maputo nu aandacht voor wordt gevraagd!

      Like

  7. betjesonnetje Avatar
    betjesonnetje

    Ik fiets nog steeds zonder stroom. Dat betekent tegenwoordig, dat je in feite niet meer samen met anderen kunt fietsen. Zij moeten zich inhouden terwijl jij hijgend toch enigszins aan het gesprek probeert deel te nemen.
    Waarom voor mij geen accu? Ik heb kracht genoeg. Ik ben bang dat bij langere afstanden de accu leeg zal zijn voordat ik er ben en dat het ding dan beroerd zal fietsen zonder ondersteuning. Ik vind het ook gewoon niet lekker fietsen, zo’n e-bike.
    Mensen vinden het heel bijzonder dat ik regelmatig, en het hele jaar door, 25 km fiets – en dan weer 25 terug. Toen mijn kinderen opgroeiden, was het heel gewoon om die afstand te fietsen naar school. Iedere dag. Nu zitten de scholieren hier in de buurt allemaal op e-fietsen, en alleen bij goed weer. Bij een beetje regen of wind worden ze met de auto gehaald en/of gebracht.
    De vaart der volken gaat aan mij voorbij. Vast heel milieuvriendelijk – maar ik heb niet het gevoel dat het iets is om trots op te zijn.
    Aan die Congolees had ik nog nooit gedacht.

    Like

    1. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Ik heb respect voor je, Betje, in meerdere opzichten. Zelf ben ik nooit zo’n fietser geweest, meer een wandelaar – ik heb wat dat betreft meer van de genen van mijn moeder meegekregen dan van mijn vader. En inderdaad, die kinderen die allemaal bij bent minste zuchtje wind of dropje regen met de auto gebracht en gehaald worden… zucht. 🙄 Ik woonde vroeger dichtbij school en liep dus altijd. En behalve fietsen ga ik binnenkort ook krachttrainen! 🙂

      Like

      1. betjesonnetje Avatar
        betjesonnetje

        Krachttraining, stoer!
        Als het gaat om botdichtheid, is lopen beter dan fietsen. En stevig doorstappen beter dan rustig wandelen.
        Al dat comfort waar mensen zo dol op zijn, dat is eigenlijk helemaal niet zo goed voor je.
        Wat ga je doen voor krachttraining?

        Geliked door 1 persoon

        1. Anuscka Avatar
          Anuscka

          ‘Jouw’ training, waar je over blogde. Oefeningen thuis dus, met gewichten. Heb gisteren in een tweedehandswinkel prachtige enkelgewichten gevonden (ook te gebruiken om de polsen), dus hier start ik maar eens mee.
          En ik wandel stevig – dat tempo wordt ook vaak door mijn hond ‘aangegeven’… 😉

          Like

          1. betjesonnetje Avatar
            betjesonnetje

            Ah! Leuk! Ja, die gewichten moeten tweedehands te krijgen zijn, kan niet anders. Ze verslijten niet, en op een bepaald moment gebruikt iemand ze niet meer.
            Leuk dat je het gaat doen, ik ben benieuwd hoe het je bevalt! Ik ben nu 2 weken bezig en vind het best even wennen.

            Geliked door 1 persoon

            1. Anuscka Avatar
              Anuscka

              Ik vind het nog lastig een goed moment op de dag te kiezen tussen alle andere bezigheden door… Waar moet jij het meest aan wennen?

              Like

              1. betjesonnetje Avatar
                betjesonnetje

                Ik heb 2 vaste dagen (zondag en donderdag) en dan doe ik het na de lunch, dat komt mij het beste uit. Maar ik reserveer er voorlopig meer tijd voor dan de 3 kwartier die het neemt. Even navoelen, iets rustigs doen om daar de kans voor te hebben. Ik schrijf er vandaag/morgen een stukje over, voor nu even het laatste over dit onderwerp denk ik.

                Geliked door 1 persoon

                1. Anuscka Avatar
                  Anuscka

                  Dankjewel voor je reactie!

                  Like

  8. bentenge Avatar
    bentenge

    Ooit had ik een opstoot van fietsgedrag. Dat hield ik lokaal een jaar of twee vol en toen smeet ik mijn schuldgevoelens overboord en dans sindsdien mee op de tonen van het Titanic-orkest. So be it. Ik heb de illusie begraven dat de “negatieve processen voor aarde en mens” (gezien de groei van de wereldbevolking) omkeerbaar zouden zijn.

    Like

    1. Marry Avatar
      Marry

      Die groeiende wereldbevolking zie ik ook als de kern van het probleem. Toch heb ik het idee dat daar bijtijds een oplossing voor zal komen.

      Geliked door 1 persoon

      1. Anuscka Avatar
        Anuscka

        Oh? Vertel…

        Like

    2. Anuscka Avatar
      Anuscka

      Omkeerbaar zijn veel processen inderdaad niet meer, maar we kunnen de ondergang wellicht wat uitstellen door ander gedrag… En ja, we zijn met z’n veeltevelen op deze planeet inmiddels.

      Like