De rendierkudde van St Matthew Island

Denemarken heeft op 16 maart jongstleden alles al ‘opgesoupeerd’ voor dit jaar wat de aarde haar kan bieden. Dit is 12 dagen eerder dan in 2023. Hierdoor is Denemarken twee plaatsen gestegen op de wereldwijde lijst van grootverbruikers en megaconsumeerders. Denemarken is nu de 13e grootste verbruiker ter wereld in termen van consumptie per hoofd van de bevolking.

Nederland bereikt dit punt op 1 april (geen grap). Als iedereen op aarde zou leven als in Nederland, zouden er 3,6 aardes nodig zijn.
In België is het vandaag Overshoot Day. Als iedereen zou leven zoals de Belgen, dan zouden we meer dan 4 planeten nodig hebben om in onze levensstijl te voorzien.

Als de grondstoffen van de aarde een abonnement waren, zou er vanaf nu dus geen water meer uit de kraan stromen, benzine meer uit de pomp komen of groenten of zalm in de koelkast liggen tot januari volgend jaar. Ons abonnement op grondstoffen is gewoon opgebruikt voor dit jaar.

Ik maak het rijtje even wat langer voor landen waarvan ik weet dat er lezers van dit blog wonen.
USA: 14 maart
Nieuw-Zeeland: 11 april
Noorwegen: 12 april
Zweden: 21 april
Ierland: 2 mei
Frankrijk: 7 mei
Kroatië: 28 mei (hier wonen geen lezers, maar hier wilden we in eerste instantie naartoe emigreren)
Zuid-Afrika: 20 juni

Het Land van Koen ontbreekt hier: Mozambique. Daar kennen ze geen overshoot – Als iedereen zou leven zoals de Mozambikanen zouden we aan een halve aarde genoeg hebben.

Soms zou ik wel in Mozambique willen wonen.

Voor de hele aarde (een gemiddelde dus) was het vorig jaar op 2 augustus Overshoot Day. Gemiddeld heeft de aardbewoner bijna twee aardes nodig om te kunnen blijven leven. We hebben er echter maar één.

In 1970, toen de telling begon, was de einddatum 29 december. Sindsdien is de datum maar in één richting op de kalender gegaan: vooruit. 2020 was een uitzondering, omdat de coronavirus pandemie wereldwijd gevolgen had voor de productie, het luchtverkeer en het autoverkeer. Sinds 1970 is de wereldbevolking ook meer dan verdubbeld. Toen leefden er 3,7 miljard mensen op aarde, terwijl er nu 7,8 miljard mensen op de planeet wonen.

Wat betekent overshoot?
In het kort: Ecologische overshoot of overschrijding treedt op wanneer de vraag van een soort (=wij, de mens) het regeneratievermogen van het ecosysteem overstijgt. Naarmate de soort zich vermenigvuldigt, verbruikt ze het ecosysteem steeds sneller en schiet de populatie omhoog. Zodra er niets meer te eten is, stort de populatie in.

Dit is het meta-probleem van onze tijd. Als mensen het hebben over problemen waar de wereld mee te maken heeft, richten ze zich meestal op klimaatverandering of verlies van biodiversiteit of de dreiging van een kernoorlog, maar al deze problemen zijn uiteindelijk symptomen van overshoot.

Een klassiek voorbeeld van overschrijding vond ooit plaats op een eiland voor de kust van Alaska, St. Matthew Island. St. Matthew Island is 128 vierkante mijl toendra midden in de Beringzee, meer dan 200 mijl van het dichtstbijzijnde dorp in Alaska. Er wordt gezegd dat het de meest afgelegen plek in Alaska is.

Kijk en lees even mee met het volgende stripverhaal van Stuart McMillen.

Wat zou jij nog extra kunnen doen om minder aarde dan nu te consumeren?

24 reacties op “De rendierkudde van St Matthew Island”

  1. Rob Alberts Avatar
    Rob Alberts

    Bezorgde groet,

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Ik deel je zorgen Rob

      Like

  2. Matroos Beek Avatar
    Matroos Beek

    Ik las het vandaag ook. Zorgwekkend. Ik vroeg me onmiddellijk af wat wij beter kunnen doen. Qua energiegebruik doen we het goed. Qua voeding denk ik dat we ook vrij goed zitten. Wat ik persoonlijk zou kunnen verbeteren: ik vind dat ik te gemakkelijk geld uitgeef aan verzorgingsproducten en voedingssupplementen. Daar moet verandering in komen.

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Heb je al eens een ‘footprintcalculator’ ingevuld? Dat geeft vaak een aardig inzicht in waar er nog veel te verbeteren valt. Dit is een goeie: https://www.footprintcalculator.org/home/en
      Voedingssupplementen is wel iets om kritisch op te zijn: wat heb je daarvan werkelijk nodig? Wij gebruiken er ook een paar omdat we mogelijk wat missen vanwege ons plantaardige eetpatroon. Verzorgingsproducten zijn voor ons alleen blokken Aleppozeep (voor huid en haar), Urtekram tandpasta en Weleda oliën 🙂

      Geliked door 1 persoon

      1. Matroos Beek Avatar
        Matroos Beek

        Dank voor de link!

        Geliked door 1 persoon

  3. kirstinvanlierde Avatar
    kirstinvanlierde

    Leuk is dit bericht nauwelijks te vinden. Met bezorgde groet. 😔

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Soms zijn het zaadjes van zorg die geplant willen worden…

      Like

  4. Izerina van der linden Avatar
    Izerina van der linden

    Toen ik ooit mijn voetafdruk testte,kwam ik gemiddeld uit.Ik besef,dat minder kaas/kwark mogelijk is. Na het lezen van dat boek van Babette Porcelijn,weet ik dat chocolade ook veel grondstof/energie kost. Moeilijk hoor,want mijn oude gewrichten hebben wel behoefte aan warmte

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Het boek en de naam van de schrijfster ken ik niet, maar ik ga het lezen, dank voor de tip! (Al lees/hoor ik niet graag dat chocolade inderdaad zoveel grondstof/energie kost. Net als héél af en toe een stukje kaas is dat dan één van mijn ‘guilty pleasures’. Maar in jouw geval zou ik mezelf niet de nodige warmte ontzeggen hoor.

      Like

  5. Judy Avatar
    Judy

    Ja, zorgwekkend.
    Ik deed wel eens zo’n calculator, en ik kom er gunstig uit. Maar ik ben gewoon een ‘armoedzaaier’: geen auto, geen vliegreizen, geen dure apparatuur en veel tweedehands. Reden: geen geld. 🙂 En hoewel soms onhandig valt er heel goed mee te leven.

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Nou, daar zeg je iets… het zijn uiteindelijk de ‘armoedzaaiers’ die zorgen voor een lager gemiddelde – per land, en wereldwijd. Ik snap heel goed dat het voor jou soms onhandig is een aantal dingen niet te hebben en niet te kunnen. Eenvoudig móeten leven voelt anders dan eenvoudig wíllen leven (zoals wij dat nastreven). Des te meer waardering voor jouw laatste woorden: er valt heel goed mee te leven. Beseften meer mensen dit maar…

      Geliked door 1 persoon

      1. Judy Avatar
        Judy

        Ik zat er nog over na te denken, nadat ik de reactie schreef. Het zijn vooral die nieuwe dingen die je ineens allemaal schijnt te moeten hebben. Ik weet nog dat we een cassetterecorder hadden, en toen moest het een cd-speler worden. En zo loop je steeds achter de feiten aan. Er komt iets nieuws op de markt en “we” kopen het. Terwijl er niets aan het oude mankeerde. En gewoon met de hand afwassen gaat nog steeds prima.

        Geliked door 2 people

        1. Anuk Avatar
          Anuk

          Dat is nou precies het hele probleem inderdaad. ‘We’ worden er zodanig van overtuigd dat we echt het nieuwste van het nieuwste moeten hebben (en liefst ook nog nieuwer dan dat van de buren), dat de meeste mensen daar braaf in trappen. Als we nu als consumenten allemaal eens ‘EN NU IS HET GENOEG’ zouden roepen, en dóen vooral ook… Het gros van de mensen denkt (hier) niet zelf over na, maar laat zich gewillig hersenspoelen en daar gaat het mis. En daar hoop ik dat de veranderende tijden echt iets beters aan gaan bijdragen: dat mensen steeds beter gaan leren naar zichzelf te luisteren, in plaats van naar (vul maar in).
          Nou ja, dit sluit helemaal aan op mijn betoog op mijn andere site 😉

          Geliked door 2 people

  6. Neeltje Avatar
    Neeltje

    Inderdaad heel zorgwekkend. Wel dank voor de link die je hier boven plaatste.

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Graag gedaan. Wie weet wat voor inzichten het jou nog brengt 🙂

      Like

  7. Rianne Avatar
    Rianne

    En het ergste is…het zijn gemiddelden. Er zijn dus Denen, Nederlanders etc die op persoonlijk niveau in januari al in de overshoot zijn geschoten.
    Zorgelijk.

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Ik weet het 😔 je zou bijna letterlijk een soort abonnement op het leven gaan overwegen. Zodat het voor die mensen aan den lijve voelbaar wordt: op = op

      Geliked door 1 persoon

      1. Rianne Avatar
        Rianne

        En omdat mensen zijn zoals ze zijn… Gaan de rijken de armen geld bieden voor hun resources… Of ze stelen het.

        Geliked door 3 people

        1. Anuk Avatar
          Anuk

          De wereld zit toch raar in elkaar hè

          Like

          1. Rianne Avatar
            Rianne

            Dat kan je wel stellen..

            Geliked door 1 persoon

  8. Koen Avatar
    Koen

    Boeiend. In een ooghoek zag ik dat bericht over ‘overschot day’ voorbijkomen. Ik besteedde er geen aandacht aan. Nu wel door dit stukje. En dat op deze schaal Mozambique het ‘goed’ doet wist ik niet. Wat ik wel weet is dat de tweede tropische storm van het jaar er aan komt en dat het regent en regent en regent. Waarschijnlijk kunnen morgen (maandag) heel veel mensen niet naar hun werk wegens ondergelopen straten en wegen.

    Geliked door 1 persoon

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Oeioeioei… (ik keek even op de weerkaart en zag het). Wellicht zijn het voorkomen van dit soort tropische stormen er mede de oorzaak van dat Mozambique het qua overshoot zo ‘goed’ doet? Nou ja, er zijn vele factoren die meetellen in de ‘voetafdruk’. Niet kúnnen (over)consumeren door armoede is natuurlijk ook een belangrijke…

      Like

  9. Patty Wolters Avatar
    Patty Wolters

    Zo las ik laatst dat voor het instand houden van kunstmatige intelligentie (AI) enorm grote servers nodig zijn. Die moeten gekoeld worden met water…. waar toch al een tekort aan is…. En dat werd dan gebracht als een nieuwe zorg. Dan denk ik; nieuw? Alsof je dat niet (ook) had kunnen zien aankomen.
    Ik merk wel dat steeds meer mensen moe worden van de negatieve berichten, ook omtrent de staat van onze aarde. Niet vanwege ontkenning, maar meer vanwege praktische, haalbare oplossingen willen horen/lezen.
    Nou, op jouw blog hier kunnen ze veel inspiratie krijgen 🙂

    Geliked door 2 people

    1. Anuk Avatar
      Anuk

      Datzelfde (over AI) las ik ook ja. Zucht. Men WIL het niet zien, denk ik – alhoewel ik snap dat sommige mensen het ook gewoon niet KUNNEN zien.
      En dank voor je laatste zin. Manlief is inmiddels ook een kruistocht begonnen met praktische, haalbare oplossingen (waarover ik later hier meer zal schrijven, maar alvast een sneak preview voor jou dan:)

      Your Footprint

      Geliked door 1 persoon