Categorie: Deens!

‘Is het de bedoeling dat ik nog iets meeneem?’, vraag ik noorderbuurvrouw Bamse. Ze heeft me gevraagd of ik die avond wil komen helpen met het maken van een ereboog. Yogabuurvrouw Roos en haar man Jan, de introverte en bescheiden vrachtwagenchauffeur, vieren de volgende dag hun koperen bruiloft. Die was anderhalf jaar geleden al, maar… coronagedoe.
Met mijn vraag ga ik ervan uit dat er wellicht gereedschap, stokken, versiersels uit de natuur en dergelijke meegenomen moeten worden. Ik heb nog nooit eerder een ereboog gemaakt, dus ik heb geen flauw idee wat er precies van me wordt verwacht. Maar nee. ‘Hoeft niet. Ik heb al een taart gebakken’, is het antwoord.
Het zal ook eens niet. Ik moet de eerste samenkomst hier nog meemaken waarop er NIET gegeten en gedronken wordt, ongeacht de reden van samenkomen. Samen eten zit diep in de genen van Denen, zoveel is ons inmiddels wel duidelijk. En als de bijeenkomst op een niet-frokost (lunch) of niet-aftensmad-tijdstip (avondeten) is, is er altijd nog kagebord: taart. Altijd zelf gemaakt, altijd érg lekker (want ik proef altijd wel een minimaal stukje, ondanks:) altijd suikerbommen.
Ik ben in de winkel als buurvrouw mij bericht, en bij het afsluiten komt collega Berith nog even binnen. Ze weet van het koperen bruiloftsfeest en vraagt of ik daar klaar voor ben. ‘Eerst nog een ereboog maken vanavond’, zeg ik, waarop Berith reageert: ‘Oh nee hè?’ Alweer zo’n reactie die ik niet echt had verwacht. Ik denk, en zeg het ook hardop: ‘Heb ik nu iets toegezegd wat ik beter niet had kunnen doen?’
Berith legt me uit dat er vele ongeschreven regels zijn bij het maken van erebogen, en dat zij ooit in de clinch is geraakt met buren van haar ouders, toen er samen een ereboog voor haar ouders’ zoveeljarig huwelijk gemaakt moest worden. ‘Wij zijn alleen met buren vanavond’, reageer ik hoopvol. ‘En vertel eens? Die regels?’ ‘Die wil je niet weten…’ besluit Berith.
Ik fiets naar huis, waar manlief als altijd al een heerlijke maaltijd heeft voorbereid, en na het eten fiets ik richting gifboer Gerrit, want zijn gemalin Gea is gastvrouw deze avond. Als ik aankom wacht mij de derde ‘verrassing’. Ik was er vanuit gegaan dat dit een vrouwendingetje zou zijn, een ereboog in elkaar knutselen, maar ik rijd samen met Jens (over hem schreef ik eerder DIT) het erf op.
Waar ik dan altijd nog aarzel, op ramen of deuren klop als ik niet meteen iemand zie, loopt Jens gewoon meteen naar binnen. We worden immers verwacht. Gea nodigt ons in de woonkamer. Ik kan háár goed verstaan. Aanvankelijk dacht ik dat ze speciaal voor mij zo langzaam sprak, later vermoedde ik dat het door een borreltje teveel kwam, inmiddels weet ik dat zij gewoon altijd zo spreekt. En dat is zeer prettig voor mij.
Een gesprek met Jens voeren zit er niet in. Hij mummelt verschrikkelijk binnensmonds en zo reageer ik dan ook maar naar hem toe. De rest van het gezelschap druppelt langzaam binnen: Buurvrouw Bamse. De helderziende buurvrouw Engel met wie ik samen MediYoga deed. Buurvrouw Louise met wie ik vorig jaar zomaar een gezellig thee-kletsuurtje had. De dochter en kleindochter van Gea, die hier ook wonen. En de mannen, dus.
Als iedereen aanwezig is, vertrekken de vrouwen naar een tot creatieve werkplaats omgebouwde schuur, en nestelen de mannen zich in de woonkamer nóg iets dieper in de comfortabele leren banken. Om bij te praten over de droogte, de nieuwe truck van Jan en andere mannendingen – vermoed ik. En natuurlijk onder het genot van een of meer blikjes bier.
In de schuur leer ik dat we een halve ereboog gaan maken. Twaalf en een half jaar ‘telt’ nog niet echt. Een hele boog krijg je pas als je het 25 jaar of langer met elkaar hebt volgehouden. Het bord met Tillykke (‘We hebben bewust voor alleen maar ‘gefeliciteerd’ gekozen, want dan kunnen we dit bord voor elke gelegenheid gebruiken’, licht Gea toe) wordt níet bovenaan de boog bevestigd, omdat de dag van het feest níet de dag van het 12,5-jarig huwelijk is.
Buurvrouw Louise legt mij, voor mij wél bewust rustig sprekend als altijd, enkele tradities uit. Omdat het feest niet bij yogabuurvrouw thuis wordt gevierd, maar in het dorpshuis, wordt dáár de boog geïnstalleerd. ‘Want anders ziet niemand ‘m, hè’, voegt ze toe. Gebruikelijk is dat buren de ereboog bij het huis maken, en familie de ereboog voor de feestlocatie. ‘Maar wat nu als de familie óók een ereboog maakt?’, vraag ik, met het verhaal van Berith in mijn achterhoofd.
Ik krijg een verschrikte blik. ‘Uhm… geen idee. We hebben geen contact met de familie van Roos, dus we weten dat niet’. Er valt even een stilte en het voelt alsof ik een gevoelige plek heb geraakt. De familie van Jan doet er blijkbaar niet toe…

Intussen wordt er op de achtergrond hard gewerkt. Iemand heeft een paar vierkante meter heide afgeschoren, dat door Engel rap aan een dik touw wordt bevestigd. Van diverse bloemen uit diverse tuinen worden kleine boeketjes gemaakt die her en der tussen de heide worden gestoken. In een krap uurtje zijn we klaar. We gaan naar binnen en voegen ons bij de mannen. Er wordt koffie en thee gezet (geen haar op het hoofd van een der mannen die eraan denkt dit te doen) en het hele gezelschap verplaatst zich naar de lange, gedekte tafel in de opkamer. Er blijft één stoel leeg. Die was vast voor Jacob bedoeld. Ik ben namens hem blij dat ik hem per ongeluk thuis heb gelaten. Hoewel: misschien had hij de buurmannen eens op een idee kunnen brengen, want bij gebrek aan Deense spraakkennis én interesse in de onderwerpen die waarschijnlijk werden besproken, was hij ongetwijfeld koffie en thee gaan zetten…
Eerst komen er broodjes. Als die op zijn komt de pruimen-appel-suikerbom van Bamse op tafel. Ik kan de gesprekken niet volgen. Jens zit naast mij, en gebruikt de foto’s op zijn telefoon als communicatiemiddel. Hij laat me nieuwe foto’s van het graf van zijn vrouw zien. Van een kleinkind die een prijs heeft gewonnen met een Shetland pony. Van de nieuwe vrachtwagen van Jan. En zo wisselen we dan toch een beetje uit: hij informatie, ik aaahhh’s en ooohhhh’s.
Het begint te schemeren, en ik fiets niet graag in het donker over onze weg-met-gaten. Tijd dus om te vragen wat nu verder de bedoeling is. ‘We wachten tot het donker is. Dan gaan we de ereboog installeren. Want het is natuurlijk niet de bedoeling dat ze ons zien!’ Ik snap het. Mijn vervoermiddel is een geldig excuus om naar huis te kunnen. Ik laat me morgen, op het feest, net als het bruidspaar, graag verrassen door het eindresultaat.

NB: alle namen van mijn buren zijn om privacyredenen verzonnen