Soms zie ik ‘het’ ‘allemaal’ niet meer zitten. Ja, zo ongenuanceerd uit en voel ik me dan. Wat ‘het’ is, en hoezo ‘allemaal’, daar kan ik dan niet 1,2,3 antwoord op geven. Iets bouwt zich op, als een golf die na een lange aanloop vanuit de oceaan uiteindelijk met geraas uiteenspat op de kust. Een ‘unheimisch’ gevoel. Beklemmend, onbehaaglijk. En laat nu net in dit woord voor mij de kern blijken te zitten van wat ‘het’ deze keer was.
Dankzij de reactie van Koen op een vorig blog begreep ik het ineens. Koen schreef: ‘Ik keek gisteren weer enkele afleveringen van VPRO BOEKEN via NPO Start. Te gast was oa YOLANDA ENTIUS over haar boek OM EN NABIJ. Ik moest erg aan jullie denken …’ Aangezien ik geen idee had waar dit allemaal over ging, maar even het www geraadpleegd. ‘Wat betekent het om ergens thuis te zijn’, las ik en pats!, daar stond mijn unheimische gevoel zwart op wit.
Unheimisch betekende oorspronkelijk in het Duits ‘niet thuis’, maar het woord is in die taal in onbruik geraakt en heeft in het Nederlandse nu dus een wat andere betekenis. Ik keek via NPO Start naar VPRO Boeken. Ik begreep Koens reactie, dat hij aan ons had moeten denken, en ik hoor mooie zinnen.

‘Tuinieren is een grensgebied tussen overgave en controle. Ik vind het nu eenmaal makkelijker me aan de wetten van de natuur over te geven dan aan die van mensen. Probeert iemand me zijn of haar wil op te leggen dan ga ik in verzet. Doet de natuur dat, dan buig ik’.
‘Je moet je af en toe ook gewoon neerleggen bij dingen die mislukken of anders gaan dan je wil’.
‘Verbouwen, oogsten en zaaien is ook: je aan de grond verbinden, toch?’
‘Ik heb geen wortels… eigenlijk wilde ik opnieuw wortel schieten’.

De laatste tijd merk ik regelmatig dat ik me afvraag of ik me hier, waar we nu wonen, in ons nieuwe paradijsje, wel THUIS voel. Ik weet wat de onderliggende reden van deze vraag aan mezelf is. In de onderstroom van mijn emoties en gedachten speelt wrok, bitterheid, verdriet en boosheid nog een rol om ons onvrijwillige vertrek uit het Gele Huis.
‘Maar we zijn vrijwillig híer gaan wonen’, repliceert Jacob dan, en ik weet dat hij met elke nieuwe boom en struik die hij hier plant, zelf ook stap voor stap wortel schiet. Hij kan de emoties rond de voormalige buuf, die mij soms nog dwarszitten, makkelijker loslaten dan ik.
Heeft je ergens THUIS voelen te maken met ergens wortels hebben? Nee, ik denk het niet, voor Jacob en mij niet althans. Twaalf jaar geleden schreef ik op mijn ‘oude’ blog over wortels, en vleugels. Ik was in die periode gestopt met mijn baan en probeerde tijdens een ‘sabbatical’ mijzelf te ontdekken – en mijn ‘drijfveren’ (ha!) voor een mogelijk nieuwe carrière.
Wat maakt een plek voor mij ‘thuis’? Alle jaren dat we in het Gele Huis woonden schoot regelmatig door mijn hoofd: ‘Kun je aarden in water? Kun je aarden aan zee?’ – wetend dat ik inderdaad een ‘kind van de zee’ ben in de betekenis van: een emotioneel kind/mens. Sterrenbeeld aardeteken Maagd, dat dan wel weer – gelukkig 🙂
Geïnspireerd door de ‘tip’ van Koen over dit nieuwe boek van Yolanda Entius ga ik mij de komende tijd eens buigen over alle plekken die in mijn leven ooit mijn THUIS waren: van de flat waarin ik werd geboren, tot ons huidige paradijsje. Wat maakten al die plekken tot mijn thuis? En wanneer, en waarom, komt dat ‘niet-thuis’-gevoel opzetten? En wat heeft dat te maken met wortels en vleugels?